پاکستان: فرصت های نابرابر
پاکستان: از رقابت عادلانه بین احزاب چیز زیادی باقی نمانده است.
حتی از قبل از انتخابات نیز تخلفات متعددی وجود دارد
نوشته توماس برگر
یونگه ولت
ترجمه مجله هفته
زمینه: خشونت فزاینده
وضعیت فعلی پاکستان همچنان تحت‌الشعاع خشونت قرار دارد. زنان به‌طور ویژه از این خشونت رنج می‌برند: طبق گزارش دیده‌بان حقوق بشر، تنها در چهار ماه اول سال، بیش از ده هزار مورد خشونت فقط در استان پنجاب توسط یک سازمان غیردولتی محلی ثبت شده است. تجاوز و سایر سوء استفاده‌های جنسی اغلب به عنوان جرایم کوچک تلقی می‌شوند، و وضعیت در مورد خشونت خانگی نیز مشابه است. علاوه بر این، هر ساله بیش از ۱۰۰۰ زن در سراسر کشور در قتل‌های ناموسی جان خود را از دست می‌دهند. در جامعه سنتی و به‌شدت مردسالار پاکستان که به‌طور اکثریت تحت‌تأثیر تفسیری بسیار محافظه‌کارانه از اسلام است، زنان با محدودیت‌های زیادی در حقوق خود مواجه هستند.
علاوه بر این، تنش‌های پنهانی بین گروه‌های مختلف قومی وجود دارد که بارها و بارها در خشونت آشکار می‌شود. فقط روز چهارشنبه، دو انفجار در بلوچستان جان دست‌کم ۲۶ نفر را در نزدیکی دفاتر احزاب سیاسی گرفت. درگیری‌های درون‌اسلامی بین اکثریت سنی و اقلیت شیعه تا حدی فروکش کرده است، اما در سال ۲۰۲۳ مسیحیان به‌طور ویژه مورد هدف قرار گرفته‌اند. اغلب، اتهامات کوچک، اخبار جعلی یا حوادث کاملاً اغراق‌آمیز برای به راه انداختن موجی از خشونت کافی است. به عنوان مثال، در ماه اوت، چندین کلیسا در یک محله عمدتاً مسیحی‌نشین در شرق پاکستان به آتش کشیده شد، پس از آنکه شایعه‌ای در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر پاره کردن صفحات قرآن توسط دو برادر از این اقلیت مذهبی منتشر شد. دو سال پیش، یک تاجر مسیحی اهل سریلانکا توسط اوباش به قتل رسید، که نشان می‌دهد چنین اتهامات بی‌اساس گاه می‌تواند منجر به مرگ شود.
علاوه بر این، امیدها در اسلام‌آباد مبنی بر اینکه بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان همسایه می‌تواند اثر تعدیل‌کننده‌ای بر طالبان محلی (تحریک طالبان پاکستان، TTP) داشته باشد، برآورده نشده است. برعکس، حملات طالبان پاکستان در نقاط مختلف افزایش یافته است و یک شاخه منطقه‌ای از داعش نیز در چندین استان فعال است. در طول مبارزات انتخاباتی جاری نیز حملات متعددی به سیاستمداران یا بمب‌گذاری در تجمعات رخ داده است که تعداد کشته‌ها و مجروحان به‌ویژه در دو هفته گذشته به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. ایستگاه‌های پلیس و دفاتر سایر ارگان‌های دولتی نیز هدف این حملات قرار گرفته‌اند. شناسایی عاملان این حملات همیشه آسان نیست و همیشه یک گروه به‌طور رسمی مسئولیت یک حمله را بر عهده نمی‌گیرد. حتی اگر بیانیه‌ای وجود داشته باشد، باید احتیاط کرد.
در نگاه اول، به نظر می‌رسد که انتخابات پاکستان در حال انجام است. بیش از ۱۸ هزار نامزد در سراسر کشور در روز پنجشنبه برای کسب کرسی رقابت می‌کنند که بیش از یک سوم بیشتر از سال ۲۰۱۸ است. این امر باعث شده است که دولت حدود ۲۰۰۰ تن کاغذ برای چاپ ۲۶۰ میلیون برگه رای برای مجلس ملی و شوراهای منطقه‌ای در چهار استان سند، پنجاب، بلوچستان و خیبر پختونخوا سفارش دهد. در بیش از دوازده حوزه انتخابیه، با بیش از ۴۰ نامزد، رقابت برای رای‌دهندگان بسیار گیج‌کننده است.
اغلب می‌توان از کلمه «نامزدهای زن» صرف نظر کرد، زیرا اکثراً فقط مردان رقابت می‌کنند. در حالی که طبق قانون، حداقل ۵ درصد از نامزدها در تمام احزاب باید زن باشند، اکثریت احزاب سیاسی مهم حتی به این حد نصاب نزدیک نمی‌شوند. فقط بزرگترین حزب اپوزیسیون فعلی، تحریک انصاف پاکستان (PTI) به رهبری عمران خان نخست‌وزیر سابق (۲۰۱۸-۲۰۲۲)، که از تبعیض شدید شکایت دارد، از این حداقل فراتر رفته است.
به نظر بسیاری، پایبندی به قوانین کلی، به ویژه در آستانه انتخابات، نقشی فرعی دارد. به تازگی، معاون رئیس کمیسیون ملی حقوق بشر صراحتاً اعلام کرد که با توجه به شرایط فعلی، برگزاری یک انتخابات واقعاً عادلانه دیگر امکان‌پذیر نیست. به سختی می‌توان تصور کرد که سایر ناظران مستقل با این ارزیابی مخالف باشند.
اگرچه کمیسیون انتخابات ۱۳۰ هزار زن و مرد را در سراسر کشور برای اطمینان از روند صحیح رای‌گیری، شمارش آرا و انتقال نتایج در روز انتخابات به کار گمارده است، اما بسیاری از سیاستمداران و احزاب، نه فقط حزب تحریک انصاف پاکستان (PTI) که بیش از همه تحت تأثیر قرار گرفته است، بی‌طرفی دولت موقت به رهبری انورالحق کاکر را زیر سوال می‌برند. اتهامات مشابهی نیز متوجه کمیسیون انتخابات است.
به عنوان مثال، کمیسیون انتخابات نماد سنتی حزب تحریک انصاف را از آن سلب کرده است – نامزدهای این حزب اکنون باید به طور رسمی به عنوان نامزدهای مستقل شرکت کنند که شانس آنها را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. به ویژه برای بسیاری از افراد بی‌سواد در کشور، تشخیص وابستگی حزبی آنها در برگه رای دشوار شده است و تحریک انصاف دیگر شانسی برای دریافت کرسی‌های اضافی بر اساس قدرت رای خود ندارد. کمیسیون انتخابات این حکم را با نقض قوانین اساسی دموکراسی درون حزبی توجیه کرد و با وجود اعتراضات رهبری تحریک انصاف، آن را تا بالاترین مرجع قضایی دنبال کرد.
تصمیم نهایی دیوان عالی به اعتبار و جایگاه والای قضات عالی در نظر بسیاری از پاکستانی‌ها لطمه زیادی وارد کرد. خود عمران خان حق شرکت در انتخابات را ندارد. اخیراً، سه حکم قضایی که به سرعت علیه او صادر شد، در مجموع به ۳۱ سال حبس برای او منجر شد. به ده سال حبس در پرونده جنجالی جاسوسی و ۱۴ سال حبس در روز بعد به جرم فساد، اکنون هفت سال دیگر به دلیل نقض ادعایی قوانین ازدواج اسلامی در ازدواج با سومین همسرش، بوشرا بی بی در سال ۲۰۱۸ اضافه شده است.
حزب تحریک انصاف پاکستان ۲۴۶ نامزد را برای ۲۶۶ کرسی در مجلس ملی معرفی کرده است – که بیشترین تعداد نامزد در بین تمام احزاب است. پیش‌بینی شانس آنها دشوار است، به‌ویژه به این دلیل که بسیاری از نامزدهای برجسته به دلیل ممانعت‌های مقامات از حضور در انتخابات، غایب هستند.
برندگان این وضعیت، احزاب و افراد صاحب نفوذ هستند. هم حزب نواز مسلم لیگ پاکستان (PML-N) و هم حزب مردم پاکستان (PPP) که گرایش‌های سوسیال لیبرال دارد، سابقه طولانی در قدرت دارند – البته بیشتر در جهت ثروتمند کردن رهبران خود.
مسلم لیگ ابزاری سیاسی برای خاندان شریف است که یکی از بانفوذترین خانواده‌های کشور است. نواز شریف، نخست وزیر سابق که سه بار به این مقام رسیده است، در اکتبر از تبعید بازگشت و اخیراً توسط دادگاه‌ها از احکام حبس صادره در سال ۲۰۱۸ علیه خود تبرئه شده است. او، برادر کوچکترش شهباز و دخترش مریم به عنوان نسل بعدی، به شدت خواهان بازگشت به قدرت هستند.
اما حزب مردم پاکستان که به طور کامل در دست خاندان بوتو است، چندان بهتر نیست. نامزد اصلی این حزب بیلاول بوتو زرداری است. پدرش آصف علی زرداری، که بعداً رئیس جمهور شد، در دوران ریاست جمهوری همسرش بی‌نظیر بوتو، لقب ناخوشایند «آقای ۱۰ درصدی» را به خود اختصاص داد.
ادعای بیلاول مبنی بر اینکه حزب مردم پاکستان «تنها جایگزین جدی برای نواز» است، با توجه به سابقه همکاری ۱۶ ماهه او با شهباز شریف به عنوان شریک جونیور پس از سقوط عمران خان در سال ۲۰۲۲، غیرقابل باور به نظر می‌رسد. با این حال، او اکنون بار دیگر مسلم لیگ را به عنوان دشمن اصلی خود معرفی کرده است. علیرغم لفظی ها، ائتلاف جدید با این حزب بعید نیست.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر