چرا هند در جنگ ۷ روزه اسمان را به پاکستان باخت

 چرا هند در جنگ ۷ روزه آسمان را به پاکستان باخت؟

منبع: الجزیره

ترجمه: منیژه موذن

۲ جولای ۲۰۲۵

———————

ک افسر نیروی دریایی هند اعتراف کرده است که این کشور در جریان درگیری ماه می با پاکستان، جنگنده‌هایی را بر اثر آتش پاکستانی از دست داده است و گفته این تلفات نتیجه «محدودیت‌هایی» بوده که دولت دهلی نو بر نیروهای هندی اعمال کرده بود.

کاپیتان شیواکمار، وابسته دفاعی سفارت هند در جاکارتا، این اظهارات را در یک سمینار در اندونزیا در تاریخ ۱۰ جون بیان کرده است. این سخنان در آن زمان تقریباً مورد توجه قرار نگرفت تا اینکه وب‌سایت خبری The Wire در هند روز یکشنبه گزارشی در این‌باره منتشر کرد. ادعاهای کمار طوفانی سیاسی در هند به راه انداخته است، جایی که حزب اپوزیسیون کنگره ملی هند این سخنان را «رسوایی » دولت نارندرا مودی، نخست‌وزیر، خوانده است.

-در ۷ می چه اتفاقی بین هند و یپاکستان افتاد؟

به گزارش الجزیره، تنش‌ها میان هند و پاکستان در ۷ می، زمانی که هند عملیات «سِندور» را آغاز کرد و ۹ هدف را در شش شهر پاکستان و کشمیر تحت کنترول پاکستان با حملات راکتی متعدد مورد حمله قرار داد، به یک رویارویی نظامی منجر شد.

هند اعلام کرد که این حملات زیرساخت‌های «تروریستی» را هدف قرار داده و در پاسخ به کشته شدن گردشگران در ۲۲ اپریل در پهلگام در کشمیر تحت کنترول هند انجام شده است. اما پاکستان گفت ده‌ها غیرنظامی و چندین نظامی در این حملات راکتی کشته شدند.

اسلام‌آباد اعلام کرد شش جنگنده هندی را در واکنش سرنگون کرده است، از جمله دست‌کم سه جنگنده رافائل. احمد شریف چودری، سخنگوی ارتش پاکستان، گفت همه این جنگنده ها در داخل قلمرو هند ساقط شده‌اند. یک جنگ اطلاعاتی هم درگرفت و دو کشور اتهام‌ها و ادعاهای متضادی علیه یکدیگر مطرح کردند، اما هر دو روی یک نکته توافق داشتند: هیچ طیاره یی از هیچ‌یک از طرفین وارد قلمرو طرف مقابل نشده است.

در روزهای بعد، همسایگان مسلح به سلاح هسته‌ای آسیای جنوبی حملات راکتی و پهپادی متقابلی به قلمرو یکدیگر انجام دادند تا اینکه در ۱۰ می آتش‌بسی برقرار شد. این آتش‌بس توسط رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، اعلام شد که ادعا کرد خودش میانجی این توافق بوده است، ادعایی که دهلی نو رد کرد. هند تأکید کرد که همه اختلافاتش با پاکستان باید به‌ صورت دوجانبه حل شود و جایی برای مداخله طرف ثالث وجود ندارد.

در این سمینار که توسط دانشگاه نیروی هوایی سوریادارما در اندونزیا برگزار شد، کمار گفت: «من شاید با این ادعای سخنران اندونزیایی موافق نباشم که ما این همه طیاره از دست دادیم، اما قبول دارم که تعدادی از طیاره ها را از دست دادیم.»

کمار افزود: «این فقط به دلیل محدودیت‌هایی بود که رهبری سیاسی تعیین کرده بود تا به تأسیسات نظامی یا دفاع هوایی آنها در ۷ می حمله نکنیم.» این وابسته نیروی دریایی گفت ارتش هند پس از آن تاکتیک خود را تغییر داد و شروع به هدف گرفتن تأسیسات نظامی پاکستان کرد. او اضافه کرد: «ما ابتدا موفق به سرکوب دفاع هوایی دشمن شدیم و به همین دلیل بود که بعد از آن همه حملات ما به‌راحتی و با استفاده از راکت ‌های براهموس انجام شد.»

براهموس که محصول همکاری مشترک هند و روسیه است، یک راکت دوربرد محسوب می‌شود. رسانه‌های هندی گزارش دادند هند شب ۹ تا ۱۰ می با راکت ‌های براهموس پایگاه‌های هوایی پاکستان را هدف قرار داده است.

-هند پیش‌تر درباره جنگنده‌ها چه گفته بود؟

پس از آنکه پاکستان ابتدا اعلام کرد در ۷ می شش جنگنده هندی را سرنگون کرده است، دهلی نو رسماً این ادعاها را نه تأیید کرد و نه رد. زمانی که رسانه دولتی چین، گلوبال تایمز، گزارش داد پاکستان این جنگنده‌ها را ساقط کرده، سفارت هند در چین این خبر را «اطلاعات نادرست» خواند. اما بعدها مقامات هندی به‌تدریج اشاره کردند که طیاره های از دست رفته‌اند.

زمانی که خبرنگاران در ۱۱ می از آ ک بهارتی، مدیر کل عملیات هوایی هند پرسیدند آیا پاکستان موفق شده جنگنده‌های هند را سرنگون کند، او گفت: «ما در شرایط جنگی هستیم و تلفات بخشی از آن است. در مورد جزئیات، در حال حاضر نمی‌خواهم اظهار نظر کنم چون هنوز در حال نبرد هستیم و این می‌تواند به دشمن برتری بدهد. همه پیلوتان ما به خانه بازگشته‌اند.»

سپس جنرال آنیل چوهان، رئیس ستاد دفاع هند، در حاشیه نشست امنیتی شانگری-لا دیالوگ در سنگاپور که از ۳۰ می تا ۱ جون برگزار شد، در مصاحبه‌هایی اعتراف کرد جنگنده‌های هند توسط پاکستان ساقط شده‌اند، بدون آنکه تعدادشان را مشخص کند.

اذعان چوهان، که در مصاحبه با خبرگزاری رویتر و بلومبرگ مطرح شد، اولین اظهار نظر یک مقام هندی بود که تصدیق کرد جنگنده‌های هند سرنگون شده‌اند. چوهان گفت: «آنچه مهم است این است که چرا این تلفات رخ داد و بعد از آن چه کاری انجام دادیم.»

وقتی خبرنگار بلومبرگ درباره ادعای پاکستان مبنی بر سرنگونی شش جنگنده هند پرسید، چوهان گفت این اطلاعات نادرست است. او افزود: «آنچه اهمیت دارد این نیست که جنگنده‌ها ساقط شدند، بلکه مهم این است که چرا ساقط شدند.»

چوهان گفت هند پس از تلفات ۷ می و پیش از برقراری آتش‌بس در ۱۰ می، «تاکتیک‌ها را اصلاح کرد» و سپس «پایگاه‌های هوایی در عمق خاک پاکستان را هدف گرفت، از همه سیستم ‌های دفاع هوایی آنها به‌راحتی عبور کرد و حملات دقیقی انجام داد».

-دولت هند به اظهارات کمار چگونه واکنش نشان داده است؟

سفارت هند در اندونزیا روز یکشنبه در بیانیه‌ای که در حساب ایکس خود منتشر کرد، اعلام کرد: «سخنان کمار از متن اصلی خارج شده و گزارش‌های رسانه‌ها برداشت نادرستی از نیت و محتوای اصلی سخنان او بوده است.»

سفارت افزود که در این ارائه، کمار توضیح داده بود عملیات سندور برای هدف گرفتن «زیرساخت‌های تروریستی» آغاز شد و وابسته نظامی تلاش داشته تأکید کند واکنش هند تعمداً تنش‌زا نبوده است. در ادامه آمده بود: «بیانیه نشان داد نیروهای مسلح هند برخلاف برخی کشورهای همسایه ما، تحت رهبری سیاسی غیرنظامی خدمت می‌کنند.» (اشاره‌ای کنایه‌آمیز به پاکستان که ارتش در آن کشور نهاد غالب است.)

-آیا این تغییر موضع هند محسوب می‌شود؟

نه واقعاً. اگرچه هیچ‌وقت دولت یا ارتش هند به‌طور صریح از ارتباط میان از دست رفتن جنگنده‌ها و دستورهای دولت مودی در ۷ می سخن نگفته‌اند، اما دهلی نو در روایت خود از اهداف آن روز ثابت‌قدم بوده است. در بیانیه‌ای رسانه‌ای پس از حملات راکتی هند در ۷ می، ویکرام میسری، دبیرکل وزارت خارجه، گفت اقدامات ارتش هند «سنجیده، غیر تنش‌زا، متناسب و مسئولانه» بوده است.

دگروال سوفیا قریشی از ارتش هند که به همراه ویکرام میسری در جلسه توجیهی حضور داشت، تأکید کرد که «هیچ تأسیسات نظامی‌ای هدف قرار نگرفت.» پس از آتش‌بس، اس جایشانکار، وزیر امور خارجه هند، به خبرنگاران گفت پیش از حمله به پاکستان در ۷ می، دهلی‌نو «پیامی به پاکستان ارسال کرد که ما زیرساخت‌های تروریستی را هدف قرار می‌دهیم، نه ارتش را، بنابراین ارتش پاکستان این گزینه را دارد که کنار بایستد و در این روند مداخله نکند.» او افزود: «آنها تصمیم گرفتند این توصیه خوب را نادیده بگیرند.»

دولت هند استدلال کرده که پاسخ ارتش پاکستان به حمله ۷ می دهلی‌نو، هند را مجبور به تلافی کرد که در نهایت به تبادل آتش در ۱۰ می انجامید.

-چرا این مسئله دوباره اختلاف با حزب اپوزیسیون هند را شعله‌ور کرده است؟

حزب اصلی اپوزیسیون کنگره، بارها از دولت حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) نارندرا مودی خواسته بود که مجلس را درباره تلفات هوایی هند در جریان درگیری مطلع کند. وقتی چوهان اعتراف کرد که طیاره های هندی ساقط شده‌اند، اعضای حزب کنگره خواستار بازنگری در آمادگی دفاعی هند شدند.

مالیکارجون خرگه، رهبر حزب کنگره، در همان زمان در پستی در شبکه ایکس نوشت: «سؤال‌های بسیار مهمی وجود دارد که باید پرسیده شود. این سؤال‌ها فقط در صورتی مطرح خواهند شد که بلافاصله جلسه ویژه پارلمان برگزار شود.»

-اظهارات کمار این درخواست‌ها را دوباره زنده کرده است.

پوان خرا، رهبر حزب کنگره، روز یکشنبه در ایکس نوشت: «دولت مودی از ابتدا ملت را گمراه کرده و از افشای تلفات طیاره ها در عملیات سندور سر باز زده است.» او سخنان کمار را «رسوایی» علیه دولت خواند.

خرا اضافه کرد: «تعجبی ندارد که آنها از درخواست ما برای جلسه ویژه پارلمان مثل طاعون فرار می‌کنند. آنها می‌دانند امنیت ملی را به خطر انداخته‌اند و از این می‌ترسند که حزب کنگره چه چیزهایی را پیش چشم مردم هند برملا خواهد کرد.»

جیرام رامش، رهبر دیگر حزب کنگره، روز یکشنبه در ایکس نوشت: «چرا نخست‌وزیر حاضر نیست جلسه‌ای برگزار کند و اپوزیسیون را در جریان بگذارد؟ چرا درخواست برای برگزاری جلسه ویژه پارلمان رد شده است؟»

-چه چیزی جرقه درگیری ماه می را زد؟

در ۲۲ اپریل، گروهی مسلح ۲۶ نفر که تقریباً همه گردشگر بودند را در پهلگام، یکی از مقاصد محبوب گردشگری در کشمیر تحت کنترول هند، کشتند. گروهی مسلح به نام «جبهه مقاومت» (TRF) مسئولیت این حمله را برعهده گرفت. دهلی‌نو تأکید کرد که این گروه شاخه‌ای از یک گروه مسلح مستقر در پاکستان به نام لشکر طیبه (LeT) است و پاکستان را به حمایت از چنین گروه‌هایی متهم کرد. اسلام‌آباد این اتهام را رد کرد و خواستار تحقیق بی‌طرفانه درباره حمله شد.

پس از حمله پهلگام، روابط هم‌اکنون متزلزل دو کشور همسایه باز هم وخیم‌تر شد. پاکستان و هند سطح روابط دیپلماتیک را کاهش دادند، مشارکت در توافق‌های دوجانبه را تعلیق کردند و اتباع یکدیگر را اخراج نمودند.

همه واکنش‌ها:

۸۸